وقتی در یک خانواده فردی بیمار یا دچار اختلال روانی میشود، سایرین از او می‌خواهندکه برای درمان و حل مشکل‌اش به روان‌شناس یا مشاور مراجه کند و اگر فرد مورد نظر کودک باشد، پدر و مارد غالبا او را برای درمان نزد روان‌شناس می‌برند. تصور عامه‌ی مردم بر این است که مشکل مربوط به فردی خاص است و با مراجعه و پی‌گیری او حل خواهد شد؛ حال آن‌که از منظر روان‌شناسان، موضوع به این سادگی نیست. روان‌شناسان، خانواده را به مثابه‌ی یک سیستم درنظر می‌گیرند و سیستم را این‌گونه تعریف می‌کنند: «مجموعه‌ای از عناصر و اجزا که با هم تعامل و ارتباط متقابل دارند و روی یک‌دیگر اثر می‌گذارند.» همان‌گونه که از این تعریف برمی‌آید، اعضای یک خانواده بسیار روی یک‌دیگر اثرگذار اند. بارزترین شاهد این امر، تأثیر روابط والدین روی جنبه‌های مختلف زندگی فرزندانشان است.
در یک سیستم، مشکل فردی که بیمار شده، به‌تنهایی بررسی نمی‌شود. فردی که در خانواده دچار اختلال میشود، «بیمار آشکار» نامیده میشود. این اصطلاح حاکی از این حقیقت است که کل سیستم خانواده بیمار و معیوب است و این بیماری، در یک عضو آشکار میشود. بنابراین، بیماری فرد، حاصل روابط معیوب خانوادگی است و اصلاح آن هم نیازمند فرایندی است که خانواده‌درمانی نامیده میشود. در این نوع درمان، تمامی اعضای خانواده حضور دارند. درمان‌گر، ساختار خانواده، ارتباط بین اعضای خانوده، تقسیم نقش‌‌ها و مسئولیت‌ها و… را در جلسه‌ی درمان مشاهده و بررسی کرده، با کمک اعضای خانواده به اصلاح و تعدیل آن‌ها می‌پردازد. در غیر این صورت، اگر بیمار آشکار به درمان انفرادی روی آورد، گرچه احتمال بهبود فردی وی وجود دارد، به دلیل پابرجا بودن سیستم معیوب خانواده، پس از بازگشت مجدد فرد به خانواده و قرارگرفتن در فضای پرتنش خانوادگی، احتمال عود مجدد مشکل وجود داشته، گاهی نیز دیده میشود که با بهبود یک عضو در خانواده، عضو دیگری نقش بیمار آشکار را پیدا کرده و تعارضات سیستم خانواده را در خود نمودار می‌سازد و درصورتی‌که این موضوع هم امکان‌پذیر نباشد، خانواده به احتمال زیاد از هم می‌پاشد.
ساده‌ترین مثال برای مطالب فوق، ظهور بیماری در کودک خانواده است. این موضوع، توجه والدین را از مسأله‌ی زیربنایی خود منحرف می‌سازد و آن‌ها را به‌ظاهر و موقتا برای رفع بیماری فرزندشان متحد می‌کند. حال اگر به هر طریقی بهبودی کودک حاصل شود، ظاهرا باید مشکل برطرف شده خانواده به حالت عادی خود بازگردد؛ درصورتی‌که این‌گونه نیست و با رفع مشکل کودک، تنها موضوع مشترک و اتحاد برانگیز بین زن و شوهر از میان می‌رود و این مسأله سبب افزایش مشکلات آن‌ها و چه‌بسا ازهم‌پاشیدگی نظام خانواده می‌گردد. در این‌جا ست که می‌توان گفت بیشتر مشکلات اعضای خانواده حاکی از مشکل در روابط زوجین است و برای اصلاح سیستم خانواده، ابتدا باید به روابط زوجین پرداخت. تنها از این طریق است که مشکل به‌گونه‌ای عمیق و بنیادی و نه به‌صورت سطحی و ظاهری، قابل حل خواهد شد.
از این که بتوانیم با شما در حل مسایل ارتباطی و برقراری تفاهم خانوادگی همراه شویم خوشحالیم.
گروه تخصصی روانشناختی باران مهر
آدرس: تقاطع ستاری و بلوار فردوس، ابتدای بلوار فردوس غرب، جنب کلینیک کیمیاگر، ساختمان کارون شماره 446ف طبقه 3 واحد 19
شماره جهت ارایه خدمات مشاوره¬ای به صورت تلفنی : 9099070951
شماره جهت کسب اطلاعات و گرفتن وقت 44155623 – 44142682